İmtahan mövzuları - Azərbaycan dili 8, 9 və 10-ci siniflər
05 aprel 2022
9-cu siniflər
| IX SİNİF 2021–2022-ci tədris ili Azərbaycan dili fənni üzrə I,II,III,IV qruplar üçün illik tədris planı. |
|||
| Aylar | Həftə | ||
| Sentyabr Sentyabr | 1 | FONETİKA: Danışıq səsləri - saitlərin növləri və samitlərin növləri. Ahəng qanunu. Saitlərin uzun tələffüzü. “O” saitinin “A” kimi tələffüz edilməsi. Söz sonunda cingiltili samitlərin ( “b”, “c”, “d”, “g” ) tələffüzü. “K” və “Q” samitinin yazılışı və deyilişi. | |
| 2 | “K” və “Q” samitinin yazılışı və deyilişi. Sözlərin sonunda “k-y” və “q-ğ” əvəzlənməsi. Qoşa samitlə bitən təkhecalı sözlər. Bəzi təkhecalı sözlərin tələffüzü. Qoşasamitli sözlərin yazılışı və deyilişi. Heca və vurğu. Sözün səs tərkibi. MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Buraxılış imtahanında istifadə olunacaq mətnlər haqqında məlumat. |
||
| 3 | LEKSİKA: Sözün leksik və qrammatik mənası. Sözün həqiqi və məcazi mənası. Frazeoloji birləşmələr. Çoxmənalı sözlər. | ||
| 4 | Omonimlər. Sinonimlər. Antonimlər. Terminlər (alınma sözlər). Köhnəlmiş sözlər – arxaizmlər və tarixizmlər. Etimologiya nədir? MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Təlim üsulları. (9-lara uyğun olanlar: xülasə və tezis izah edilməsin.) |
||
| Oktyabr | 1 | MORFOLOGİYA Nitq hissələri. Nitq hissəsi anlayışı. Nitq hissələrinin bölgüsü. Əsas və köməkçi nitq hissələri. İSİM: Konkret və mücərrəd isimlər. Ümumi və xüsusi isimlər. İsmin quruluşca növləri. Düzəltmə isimlər. Mürəkkəb isimlər və onların yazılışı. İsmin mənsubiyyətə görə dəyişməsi. Mənbə, mövqe, mənafe, tale, mənşə, su, nə sözlərinin mənsubiyyətə görə dəyişməsi. |
|
| 2 | İsmin halları. Qeyri-müəyyənlik bildirən hallar. Söz kökündə saitin düşməsi.Yönlük və çıxışlıq halında olan sözlərin yazılışı və deyilişi. Bəzi isimlərin kökündə saitin düşməsi. İsmin şəxsə görə dəyişməsi – xəbərlik (şəxs) şəkilçiləri. | ||
| 3 | SİFƏT: Əşyaya aid əlamət və ya keyfiyyət bildirməsi. Sifətin quruluşca növləri. Düzəltmə sifətlər. Mürəkkəb sifətlər və onların yaranma yolları. Bitişik və defislə yazılan mürəkkəb sifətlər. Sifətin dərəcələri. | ||
| 4 | SAY: Say və onun mənaca növləri. Miqdar sayları: Müəyyən miqdar saylar. Qeyri-müəyyən miqdar sayları. Kəsr sayları. Numerativ sözlər. Sayın quruluşca növləri. Sayların yazılışı (sözlərlə, ərəb rəqəmləri ilə, Roma rəqəmləri ilə). Miqdar saylarında şəkilçilərin yazılışı. Sıra saylarının yazılışı. Mürəkkəb sayların yazılışı. Saylarla işlənən isimlərin təkdə və cəmdə olması. | ||
| Noyabr | 1 | MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Mətnin hissələri: giriş, əsas, nəticə hissə. | |
| 2 | FEİL: Təsdiq və inkar feillər. Feillərin şəxsə görə dəyişməsi. Feilin quruluşca növləri. Sadə feillər. Düzəltmə feillər. İsimdən düzələn feillər. Feildən düzələn feillər. Mürəkkəb feillər və onların yazılışı. Feilin qrammatik məna növləri: Hərəkətin subyekti və obyekti. Feilin qrammatik məna növləri: Məlum, məchul, şəxssiz, qayıdış, qarşılıq-birgəlik və icbar növ feillər. | ||
| 3 | Tətil. | ||
| 4 | Feilin şəkilləri: Xəbər şəkli. Xəbər şəklində ola feillərin həm zamana, həm də şəxsə görə dəyişməsi. Feilin zamanları: Keçmiş zaman. İndiki zaman. Gələcək zaman. Xəbər şəklində olan feillərin yazılışı və deyilişi. Əmr şəkli. Arzu şəkli. Vacib şəkli. Lazım şəkli. Şərt şəkli. İdi, imiş, isə hissəcikləri. Bu hissəciklərin digər nitq hissələri ilə də işlənə bilməsi. İdi, imiş hissəcikləri və keçmiş zaman şəkilçiləri. İsə hissəciyi və feilin şərt şəklinin şəkilçisi. | ||
| Dekabr | 1 | Feilin təsriflənməyən formaları. Məsdər, feili sifət, feili bağlama feilin şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməyən formaları kimi. Məsdər. Məsdərin feilə və ismə aid xüsusiyyətləri. Hansı cümlə üzvü vəzifələrində işlənməsi. Feili sifət. Feili sifətin feilə və sifətə aid xüsusiyyətləri. Feili sifət şəkilçiləri. Feili sifətin zaman anlayışı bildirməsi. Feili sifət və feildən düzələn sifət. Feili bağlama. Feli bağlamanın feilə və zərfə aid xüsusiyyətləri. Feli bağlama şəkilçiləri. Feli bağlamaların, bir qayda olaraq, cümlədə zərflik kimi çıxış etməsi. Hərəkətin tərzini, zamanını və səbəbini bildirməsi. | |
| 2 | ZƏRF: Zərf haqqında ümumi məlumat. Zərfin quruluşca növləri: Sadə, düzəltmə və mürəkkəb zərflər. Mürəkkəb zərflərin yazılışı: bitişik, defislə və ayrı yazılan mürəkkəb zərflər. Zərfin məna növləri: Tərzi hərəkət zərfləri. Zaman zərfləri. Yer zərfləri. Kəmiyyət zərfləri. Zərf və digər nitq hissələri. | ||
| 3 | ƏVƏZLİK: Əvəzlik əsas nitq hissələrinin yerində işlənən söz kimi. Əvəzliklərin mənaca növləri. Şəxs əvəzlikləri. Onların şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməsi. İşarə əvəzlikləri. O, bu əvəzlikləri mübtəda vəzifəsində olarkən onlardan sonra vergülün işlənmə məqamları. Sual əvəzlikləri. Qeyri-müəyyən əvəzliklər. Təyini əvəzliklər. Əvəzliyin quruluşca növləri. | ||
| 4 | MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Mətnin növləri. | ||
| Yanvar | 1 | Tətil. | |
| 2 | SÖZÜN TƏRKİBİ: Kök və şəkilçi. Leksik və qrammatik şəkilçilər. Sözün başlanğıc forması. Şəkilçilərin variantları. İkivariantlı və dördvariantlı şəkilçilər. Bir cür yazılan şəkilçilər. Sözönü şəkilçilər. Sözün tərkibinə görə təhlili. SÖZ YARADICILIĞI: Sözün quruluşca növləri. Sadə sözlər. Düzəltmə sözlər. Eyniköklü sözlər. Mürəkkəb sözlər. Bitişik və defislə yazılan mürəkkəb sözlər. |
||
| 3 | KÖMƏKÇİ NİTQ HİSSƏLƏRİ : Qoşma. Qoşmaların ismin müəyyən hallarında işlənən sözlərə quşulub məna çalarları yarada bilməsi. Qoşmaların yazılışı və deyilişi. Təkhecalı qoşmaların sözlərə bitişik. Çoxhecalı qoşmaların isə qoşulduğu sözlərdən ayrı yazılması. Bağlayıcı. Bağlayıcı cümlə üzvləri, cümlələr arasında əlaqə yaradan köməkçi nitq hissəsi kimi. Bağlayıcılarda vergülün işlənməsi. Mürəkkəb bağlayıcılar və onlarının yazılışı. | ||
| 4 | Ədat. Ədatlarm mənaca növləri. Ədatların orfoqrafiyası. Təsdiq və inkar ədatlarından sonra vergülüln işlənməsi. Modal sözlər. Modal sözlərin mənaca növləri. Modal sözlərdə durğu işarələrinin işlənməsi. Nida. Nida hiss-həyəcan ifadə edən köməkçi nitq hissəsi kimi. Nidalarda müəyyən hissi halların ifadəsi. Nidalarda vergül və nida işarəsinin işlədilməsi. Əsas və köməkçi nitq hissələrinin omonimliyi. Köməkçi nitq hissələrinin bir-biri ilə omonimliyi. Bağlayıcı, ədat, yoxsa şəkilçi. Köməkçi nitq hissələrinin sinonimliyi. | ||
| Fevral | 1 | MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Abzas. Abzasın xüsusiyyətləri. Mətnin abzaslara ayrılması və ya yeni abzasın müəyyən edilməsi. | |
| 2 | SİNTAKSİS. Söz birləşmələri. Söz birləşməsi anlayışı. Söz birləşmələrinin quruluşca növləri: Sadə və mürəkkəb söz birləşmələri. Mürəkkəb adlar və onların yazılışı. Söz birləşmələrində əsas və asılı tərəflər. Əsas tərəfinin ifadə vasitəsinə görə söz birləşmələrinin növləri: ismi birləşmələr, feli birləşmələr. | ||
| 3 | Feili birləşmələr və onların növləri. | ||
| 4 | Sintaktik əlaqələr. Sintaktik əlaqələrin növləri: tabesizlik və tabelilik əlaqələri. Uzlaşma əlaqəsi mübtəda və xəbər arasında. | ||
| Mart | 1 | MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. | |
| 2 | Cümlə. Cümlə haqqında ümumi məlumat. Məqsəd və intonasiyaya görə cümlənin növləri. Nəqli cümlə. Sual cümləsi. Sual cümləsinin növləri. Əmr cümləsi. Əmr cümləsinin xəbərlərinin felin əmr şəkli ilə ifadəsi. Nida cümləsi. Nida cümləsinin istifadə olunduğu yerlər. | ||
| 3 | Tətil | ||
| 4 | Cümlə üzvləri. Cümlə üzvü anlayışı. Cümlənin qrammatik əsası: mübtəda və xəbər. Mübtəda. Mübtədanın ifadə vasitələri. Adlıq halda olan sözlərlə və söz birbşmələri ilə ifadəsi. Xəbər. Xəbərin ifadə vasitələri. Feili xəbər. Feili xəbərin feilin müxtəlif şəkilləri və frazeoloi birləşmələrlə ifadə olunması. İsmi xəbər. Heç bir suala cavab verməyən var, lazım, gərək, yox, mümkün və s. Sözlərin ismi xəbər kimi işlənə bilməsi. “Deyil” sözünün adlara qoşulub ismi xəbər olması. Xəbərin mübtəda ilə şəxsə və kəmiyyətə görə uzlaşması. | ||
10-cu sinif
| X SİNİF 2021–2022-ci tədris ili Azərbaycan dili fənni üzrə I,II,III,IV qruplar üçün illik tədris planı. |
|||
| Aylar | Häftä | ||
| Sentyabr Sentyabr | 1 | FONETİKA: Danışıq səsləri: saitlərin növləri və samitlərin növləri. Ahəng qanunu. Saitlərin uzun tələffüzü. Qoşasaitli sözlərin yazılışı və deyilişi. “O” saitinin “A” kimi tələffüz edilməsi. Söz sonunda cingiltili samitlərin ( “b”, “c”, “d”, “g” ) tələffüzü. |
|
| 2 | “K” və “Q” samitinin yazılışı və deyilişi. Sözlərin sonunda “k-y” və “q-ğ” əvəzlənməsi. Qoşa samitlə bitən təkhecalı sözlər. Bəzi təkhecalı sözlərin tələffüzü. Qoşasamitli sözlərin yazılışı və deyilişi. Heca və vurğu. Sözün səs tərkibi. | ||
| 3 | LEKSİKA: Sözün leksik və qrammatik mənası. Sözün həqiqi və məcazi mənası. Çoxmənalı sözlər. | ||
| 4 | Omonimlər. Sinonimlər. Antonimlər. Terminlər. Köhnəlmiş sözlər. Frazeoloji birləşmələr. Etimologiya nədir? MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Buraxılış imtahanında istifadə olunacaq mətnlər haqqında məlumat. |
||
| Oktyabr | 1 | MORFOLOGİYA Nitq hissələri. Nitq hissəsi anlayışı. Nitq hissələrinin bölgüsü. Əsas və köməkçi nitq hissələri. İSİM: Konkret və mücərrəd isimlər. Ümumi və xüsusi isimlər. İsmin quruluşca növləri. Düzəltmə isimlər. Mürəkkəb isimlər və onların yazılışı. İsmin mənsubiyyətə görə dəyişməsi. Mənbə, mövqe, mənafe, tale, mənşə, su, nə sözlərinin mənsubiyyətə görə dəyişməsi. |
|
| 2 | İsmin halları. Qeyri-müəyyənlik bildirən hallar. Söz kökündə saitin düşməsi.Yönlük və çıxışlıq halında olan sözlərin yazılışı və deyilişi. Bəzi isimlərin kökündə saitin düşməsi. İsmin şəxsə görə dəyişməsi – xəbərlik (şəxs) şəkilçiləri. | ||
| 3 | SİFƏT: Əşyaya aid əlamət və ya keyfiyyət bildirməsi. Sifətin quruluşca növləri. Düzəltmə sifətlər. Mürəkkəb sifətlər və onların yaranma yolları. Bitişik və defislə yazılan mürəkkəb sifətlər. Sifətin dərəcələri. | ||
| 4 | SAY: Say və onun mənaca növləri. Miqdar sayları: Müəyyən miqdar saylar. Qeyri-müəyyən miqdar sayları. Kəsr sayları. Numerativ sözlər. Sayın quruluşca növləri. Sayların yazılışı (sözlərlə, ərəb rəqəmləri ilə, Roma rəqəmləri ilə). Miqdar saylarında şəkilçilərin yazılışı. Sıra saylarının yazılışı. Mürəkkəb sayların yazılışı. Saylarla işlənən isimlərin təkdə və cəmdə olması. MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Təlim üsulları. |
||
| Noyabr | 1 | FEİL: Təsdiq və inkar feillər. Feillərin şəxsə görə dəyişməsi. Feilin quruluşca növləri. Sadə feillər. Düzəltmə feillər. İsimdən düzələn feillər. Feildən düzələn feillər. Mürəkkəb feillər və onların yazılışı. | |
| 2 | Feilin qrammatik məna növləri: Hərəkətin subyekti və obyekti. Feilin qrammatik məna növləri: Məlum, məchul, şəxssiz, qayıdış, qarşılıq-birgəlik və icbar növ feillər. | ||
| 3 | Tətil. | ||
| 4 | Feilin şəkilləri: Xəbər şəkli. Xəbər şəklində ola feillərin həm zamana, həm də şəxsə görə dəyişməsi. Feilin zamanları: Keçmiş zaman. İndiki zaman. Gələcək zaman. Xəbər şəklində olan feillərin yazılışı və deyilişi. Əmr şəkli. Arzu şəkli. Vacib şəkli. Lazım şəkli. Şərt şəkli. İdi, imiş, isə hissəcikləri. Bu hissəciklərin digər nitq hissələri ilə də işlənə bilməsi. İdi, imiş hissəcikləri və keçmiş zaman şəkilçiləri. İsə hissəciyi və feilin şərt şəklinin şəkilçisi. MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Mətnin hissələri: giriş, əsas, nəticə hissə. |
||
| Dekabr | 1 | Feilin təsriflənməyən formaları. Məsdər, feili sifət, feili bağlama feilin şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməyən formaları kimi. Məsdər. Məsdərin feilə və ismə aid xüsusiyyətləri. Hansı cümlə üzvü vəzifələrində işlənməsi. | |
| 2 | Feili sifət. Feili sifətin feilə və sifətə aid xüsusiyyətləri. Feili sifət şəkilçiləri. Feili sifətin zaman anlayışı bildirməsi. Feili sifət və feildən düzələn sifət. Feili bağlama. Feli bağlamanın feilə və zərfə aid xüsusiyyətləri. Feili bağlama şəkilçiləri. Fieli bağlamaların, bir qayda olaraq, cümlədə zərflik kimi çıxış etməsi. Hərəkətin tərzini, zamanını və səbəbini bildirməsi. | ||
| 3 | ZƏRF: Zərf haqqında ümumi məlumat. Zərfin quruluşca növləri: Sadə, düzəltmə və mürəkkəb zərflər. Mürəkkəb zərflərin yazılışı: bitişik, defislə və ayrı yazılan mürəkkəb zərflər. Zərfin məna növləri: Tərzi hərəkət zərfləri. Zaman zərfləri. Yer zərfləri. Kəmiyyət zərfləri. Zərf və digər nitq hissələri. | ||
| 4 | ƏVƏZLİK: Əvəzlik əsas nitq hissələrinin yerində işlənən söz kimi. Əvəzliklərin mənaca növləri. Şəxs əvəzlikləri. Onların şəxsə və kəmiyyətə görə dəyişməsi. İşarə əvəzlikləri. O, bu əvəzlikləri mübtəda vəzifəsində olarkən onlardan sonra vergülün işlənmə məqamları. Sual əvəzlikləri. Qeyri-müəyyən əvəzliklər. Təyini əvəzliklər. Əvəzliyin quruluşca növləri. MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Mətnin növləri. |
||
| Yanvar | 1 | Tətil. | |
| 2 | SÖZÜN TƏRKİBİ: Kök və şəkilçi. Leksik və qrammatik şəkilçilər. Sözün başlanğıc forması. Şəkilçilərin variantları. İkivariantlı və dördvariantlı şəkilçilər. Bir cür yazılan şəkilçilər. Sözönü şəkilçilər. Sözün tərkibinə görə təhlili SÖZ YARADICILIĞI: Sözün quruluşca növləri. Sadə sözlər. Düzəltmə sözlər. Eyniköklü sözlər. Mürəkkəb sözlər. Bitişik və defislə yazılan mürəkkəb sözlər. |
||
| 3 | KÖMƏKÇİ NİTQ HİSSƏLƏRİ : Qoşma. Qoşmaların ismin müəyyən hallarında işlənən sözlərə quşulub məna çalarları yarada bilməsi. Qoşmaların yazılışı və deyilişi. Təkhecalı qoşmaların sözlərə bitişik. Çoxhecalı qoşmaların isə qoşulduğu sözlərdən ayrı yazılması. Bağlayıcı. Bağlayıcı cümlə üzvləri, cümlələr arasında əlaqə yaradan köməkçi nitq hissəsi kimi. Bağlayıcılarda vergülün işlənməsi. Mürəkkəb bağlayıcılar və onlarının yazılışı. | ||
| 4 | Ədat. Ədatlarm mənaca növləri. Ədatların orfoqrafiyası. Təsdiq və inkar ədatlarından sonra vergülüln işlənməsi. Modal sözlər. Modal sözlərin mənaca növləri. Modal sözlərdə durğu işarələrinin işlənməsi. Nida. Nida hiss-həyəcan ifadə edən köməkçi nitq hissəsi kimi. Nidalarda müəyyən hissi halların ifadəsi. Nidalarda vergül və nida işarəsinin işlədilməsi. Əsas və köməkçi nitq hissələrinin omonimliyi. Köməkçi nitq hissələrinin bir-biri ilə omonimliyi. Bağlayıcı, ədat, yoxsa şəkilçi. Köməkçi nitq hissələrinin sinonimliyi. MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Abzas. Abzasın xüsusiyyətləri. |
||
| Fevral | 1 | SİNTAKSİS. Söz birləşmələri. Söz birləşməsi anlayışı. Mürəkkəb adlar və onların yazılışı. Söz birləşmələrində əsas və asılı tərəflər. Əsas tərəfinin ifadə vasitəsinə görə söz birləşmələrinin növləri: ismi birləşmələr, feli birləşmələr. | |
| 2 | Feili birləşmələr və onların növləri. | ||
| 3 | Sintaktik əlaqələr. Sintaktik əlaqələrin növləri: tabesizlik və tabelilik əlaqələri. Uzlaşma əlaqəsi mübtəda və xəbər arasında. | ||
| 4 | Cümlə. Cümlə haqqında ümumi məlumat. Məqsəd və intonasiyaya görə cümlənin növləri. Nəqli cümlə. Sual cümləsi. Sual cümləsinin növləri. Əmr cümləsi. Əmr cümləsinin xəbərlərinin felin əmr şəkli ilə ifadəsi. Nida cümləsi. Nida cümləsinin istifadə olunduğu yerlər. MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. Mətnin abzaslara ayrılması və ya yeni abzasınmüəyyən edilməsi. |
||
| Mart | 1 | Cümlə üzvləri. Cümlə üzvü anlayışı. Cümlənin qrammatik əsası: mübtəda və xəbər. Mübtəda. Mübtədanın ifadə vasitələri. Adlıq halda olan sözlərlə və söz birbşmələri ilə ifadəsi. Xəbər. Xəbərin ifadə vasitələri. Feili xəbər. Feili xəbərin feilin müxtəlif şəkilləri və frazeoloi birləşmələrlə ifadə olunması. İsmi xəbər. Heç bir suala cavab verməyən var, lazım, gərək, yox, mümkün və s. Sözlərin ismi xəbər kimi işlənə bilməsi. “Deyil” sözünün adlara qoşulub ismi xəbər olması. Xəbərin mübtəda ilə şəxsə və kəmiyyətə görə uzlaşması. | |
| 2 | Cümlənin ikinci dərəcəli üzvləri: tamamlıq, təyin, zərflik. Tamamlıq. Tamamlığın ifadə vasitələri. Təyin. Təyinin ifadə vasitələri . Təyinin bütün cümlə üzvlərinə aid olması. | ||
| 3 | Tətil | ||
| 4 | Zərflik. Zərfiiyin, əsasən, feili xəbərə aid olması. Mənaca növləri: tərzi-hərəkət, yer, zaman, kəmiyyət, səbəb, məqsəd zərflikləri. Zərfliklə xəbər arasında idarə və yanaşma əlaqəsi. Zərfliyin ifadə vasitələri. MƏTN ÜZƏRİNDƏ İŞ. |
||
